Na co uważać przy montażu fotowoltaiki: typowe błędy projektantów i instalatorów

Błędy podczas projektowania fotowoltaiki

Projektowanie i montaż systemu fotowoltaicznego, jak każde przedsięwzięcie inżynierskie może być zrobione dobrze albo źle – nie ma trzeciej drogi. Aby zagwarantować sobie poprawnie działającą instalacje solarną na dachu warto jest wiedzieć o kilku podstawowych błędach, jakie popełniane są podczas projektowania i montażu systemu fotowoltaicznego.

Jaka jest potrzebna moc paneli fotowoltaicznych na dom

Podstawowym błędem, jaki popełniany jest na etapie projektowania systemu fotowoltaicznego, jest błędne oszacowanie, ile energii zostanie wyprodukowane i jakie będą zyski z inwestycji. Na wybór optymalnej i opłacalnej instalacji wpływa dokładne oszacowanie wymaganej i jej zużycia w domu. Podczas szacunkowych obliczeń ilości uzyskiwanej z systemu solarnego energii, warto zwrócić uwagę na parametry takie jak:

• Nasłonecznienie terenu, które odczytać można np. z map nasłonecznienia Polski. Należy dobrać ilość i moc paneli uwzględniając ilość słońca, jaka do nas dociera.
• Zacienianie paneli – po pierwsze, zmniejsza ono ilość światła, jaka dociera do panelu, co przekłada się na spadek ilości energii, jaką on produkuje. Po drugie jednakże, zacieniony panel w łańcuchu, podłączonym do jednego inwertera, powoduje spadek wydajności wszystkich paneli w łańcuchu. Rozwiązaniem tego problemu są mikroinwertery.
• Spadek dachu – aby uzyskać optymalną ekspozycję paneli PV na słońce, należy umieścić je pod odpowiednim kątem względem słońca, a więc należy uwzględnić także nachylenie dachu.

Szacując ile instalacja zarobi i kiedy zwróci się nam inwestycja uwzględnić należ także:

• Sprawność falownika, wykorzystanego w systemie – parametr ten osiąga typowo od 93% do 96%.
• Zasady rozliczania się z zakładem energetycznym z wyprodukowanej energii. Są one uregulowane prawnie – obecnie jeszcze reguluje je program Prosument, który pozwala nam odebrać a darmo do 80% wprowadzonej do sieci energii elektrycznej, ale z końcem tego roku przepisy mają zmienić się na mniej korzystne.
• Koszty opodatkowania ewentualnych dochodów z produkcji energii i inne opłaty… obecnie w Polsce korzystanie z odnawialnych źródeł energii jest darmowe w przypadku mikroinstalacji, ale duże systemy komercyjne działają już na prawach rynkowych i ponoszą stosowne opłaty.

Im bardziej skrupulatne i precyzyjne obliczenia z uwzględnieniem tych parametrów, tym mniejsze będzie rozczarowanie z pracy instalacji fotowoltaicznej.

Inne błędy, jakie mogą wystąpić w samym już projekcie technicznym instalacji fotowoltaicznej to na przykład:

• Niewłaściwe ułożenie przewodów,
• Brak uziemienia instalacji lub podłączenia
• Nieuwzględnienie w projekcie nośności dachu,
• Nieprawidłowe wymiarowanie elementów,

Wszystkie późniejsze poprawki powodują wzrost kosztów inwestycji albo ograniczenie ilości produkowanej z systemu. Dlatego też bardzo pomocne jest dostarczenie wykonawcy i inżynierom szczegółowych informacji potrzebnych do zaprojektowania naszej instalacji fotowoltaicznej.

Na czym nie warto oszczędzać przy fotowoltaice?

Nie dajmy się zwieść kuszącym cenom instalacji. W zamian bardzo często dostać można kiepskiej jakości sprzęt – ogniwa o niskiej sprawności i inwertery solarne, które nie dość, że wykazywać się będą niską sprawności, to mogą być wyjątkowo awaryjne. Oprócz tego przy takich oszczędnych instalacjach, często pracują pracownicy bez doświadczenia i specjalnych uprawnień montażowych. Skutkuje to między innymi:

• Nieprzestrzeganiem zasad BHP,
• Instalowaniem złej jakości kabli,
• Użytkowaniem urządzeń bez atestów.

Efekt jest taki sam jak w poprzednich przypadkach. Pozorna oszczędność na początku przekłada się na dodatkowe koszty eksploatacji i naprawy instalacji fotowoltaicznej. Prawidłowo zaprojektowana instalacja fotowoltaiczna, zainstalowana przez wykwalifikowanych instalatorów zapewni energię dla domu na długie lata. Pamiętaj, że instalacja fotowoltaiczna to inwestycja, która przekłada się na zysk, a nie koszt czy strata pieniędzy. Zaufaj specjalistom z branży, a inwestycja na pewno się opłaci.

Warto widzieć czym się różni off-grid i on-grid

Fotowoltaika pozwala na wytwarzanie własnej energii elektrycznej, co oznacza, że nie płacimy za prąd z sieci energetycznej. Doprowadzić może to do założenia, że dom znajduje się poza siecią energetyczną, co jest bardzo dalekie od prawdy. W rzeczywistości większość ludzi korzysta z systemu fotowoltaicznego połączonego na stałe z siecią, tak zwanego systemu on-grid.

Panele słoneczne generują energię, ale jej nie magazynują – potrzebny jest sposób na jej przechowywanie do późniejszego wykorzystania. Tutaj widać ogromną zaletę systemów on-grid, czyli podłączonych do linii energetycznych. Pozwala to przechowywać energię, którą wytwarza system fotowoltaiczny, w sieci przesyłowej. W ten sposób działa właśnie program Prosument – pozwala na pobranie z sieci energetycznej części energii, którą do sieci wcześniej się wprowadziło.

Systemy off-grid są z kolei zupełnie niezależne od systemu energetycznego. Przykładem takiej instalacji mogą być np. domki w lesie czy w dowolnym innym miejscu, gdzie nie ma dostępu do linii energetycznych. W takiej instalacji ogniwa fotowoltaiczne są doskonałym rozwiązaniem, jednakże konieczne jest zastosowanie tam innej metody przechowywania energii. Tutaj wkraczają systemy wykorzystujące akumulatory. Tego rodzaju magazyny energii konieczne są w instalacjach off-grid, co oznacza, że niezależność od sieci energetycznej kosztuje – baterie pochłaniają dodatkowe koszty i zajmują sporo miejsca – systemy związane z siecią nie potrzebują takich rozwiązań. Jeśli Twoja nieruchomość ma dostęp do linii energetycznych, podłączony do sieci system słoneczny (on-grid) będzie dla najbardziej opłacalnym rozwiązaniem.

Przerwy w dostawie prądu

Połączenie z siecią energetyczną ma jednak także swoje wady. Można by pomyśleć, że jeśli generujemy własną energię, to światło powinno pozostać włączone nawet podczas braku zasilania, prawda? Niestety tak nie jest w przypadku systemu słonecznego połączonego z siecią. Chociaż energia pochodzi z paneli słonecznych, nadal jest przechowywana w publicznej sieci energetycznej.

Kiedy gaśnie moc w sieci, to system fotowoltaiczny także powinien się rozłączać. Wynika to z faktu, że pracownicy zakładów energetycznych muszą być zabezpieczeni przed elektrycznością wytwarzaną przez systemy słoneczne. Lekarstwem na to jest system związany z siecią z podtrzymaniem bateryjnym. Gdy zasilanie jest włączone, działa on jak normalny system związany z siecią. Podczas awarii włącza się mały zapasowy magazyn akumulatorowy, aby podtrzymać zasilanie w domu. System taki kosztuje trochę więcej, ale spokój ducha jest nieoceniony, zwłaszcza, jeśli nasz dom znajduje się w miejscu o ekstremalnych warunkach pogodowych, zawodnym zasilaniu z sieci energetycznej lub jeśli znajdują się tutaj instalacje krytyczne, które muszą działać 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu.

Leasing fotowoltaiki

Energia słoneczna to dobra inwestycja, jeśli jesteśmy właścicielem naszego systemu fotowoltaicznego. Kiedy nasz domowy system fotowoltaiczny jest wynajmowany od strony trzeciej – istnieją firmy, które proponują swoim klientom niedrogi montaż i minimalne miesięczne opłaty za wynajem instalacji w ramach leasingu konsumenckiego.

Na pierwszy rzut oka leasing konsumencki instalacji fotowoltaicznej wydaje się dobrym pomysłem – nie musimy ponosić ogromnych początkowych wydatków etc. Niestety, w związku z tym, że nie jesteśmy właścicielami systemu PV nie możemy korzystać z wielu programów dopłat do budowy przydomowej mikroinstalacji solarnej. Dodatkowo – inwestycja nigdy nie będzie nasza, w związku, z czym inwestycja – nawet minimalna – nigdy nie zwróci się. W przypadku instalacji własnego systemu PV, po 6..10 latach zwraca się on i będąc w 100% nasz, generuje dla nas zyski przez pozostałe nawet do 20 lat eksploatacji.

Leasing instalacji PV jest także problematyczny w przypadku np. sprzedaży domu. Wymaga to cesji umowy, co może zmniejszyć wartość naszej nieruchomości czy też utrudnić jej sprzedaż. Istnieje wiele projektów i dofinansowań, które pozwalają na ułatwienie sobie tak dużej inwestycji.

Nieco inaczej sprawa wygląda w przypadku leasingu na firmę. W takim przypadku rata leasingowa jest kosztem który można odliczyć od podatku. W ten sposób przedsiębiorca generuje fv kosztową która w rzeczywistości przynosi duże miesięczne oszczędności. Leasing fotowoltaiki dla firmy jest więc bardzo opłacalny.

Planowanie z wyprzedzeniem

Większość paneli fotowoltaicznych jest objęta 25-letnią gwarancją. To bardzo długi czas bez większych zmian w życiu. Kiedy ludzie zaczynają planować swoje systemy słoneczne, wszyscy myślą o tym, czego potrzebują w tej chwili, a nie jak ich potrzeby mogą się zmienić w przyszłości. Co się dzieje, gdy mamy dzieci, budujemy warsztat czy kupujemy samochód elektryczny, który wymaga ładowania? Zużycie energii rośnie. Dlatego też, przy projektowaniu systemów fotowoltaicznych należy patrzeć w przyszłość. Jest szereg kwestii, nad którymi należy pochylić się projektując system fotowoltaiczny:

• Czy mamy miejsce na dachy na rozbudowę instalacji – montaż kolejnych paneli?
• Czy system fotowoltaiczny został zaprojektowany tak, aby umożliwić dodawanie kolejnych paneli?
• Czy nasz inwerter solarny ma zapas mocy?

Mikroinwertery

Centralne falowniki (inwertery) fotowoltaiczne mają ograniczoną liczbę paneli fotowoltaicznych, które mogą obsługiwać (wynika to z ograniczenia mocy). Dlatego rozbudowa systemu z pojedynczym inwerterem nie jest taka prosta – nie wystarczy po prostu dodać więcej paneli słonecznych.

Mikroinwertery to świetna opcja ułatwiająca rozbudowę systemów fotowoltaicznych. Każdy panel słoneczny jest sparowany z własnym mikroinwerterem. Dzięki temu, jeśli chcemy rozbudować system, wystarczy dodać kolejny panel i mikroinwerter.

Rezygnacja z inwestycji w fotowoltaikę

Energia słoneczna nie jest tania (ale jest obecnie znacznie tańsza w porównaniu do sytuacji sprzed lat). To inwestycja warta kilkanaście lub kilkadziesiąt tysięcy złotych. To wysoka kwota, ale jeśli przyjrzymy się kosztom energii od naszego dostawcy, okaże się, że jest ona jeszcze wyższa, a nic nie wskazuje by elektryczność miała tanieć… największym błędem ze wszystkich jest nieskorzystanie z doskonałej oferty inwestycji w przydomową mikroinstalację fotowoltaiczną.