Charakterystyka energetyczna budynku – klucz do efektywnego domu
Mimo, że branża budowlana przechodzi ciągłą transformację a trendy zmieniają się dynamicznie, jedna zasada pozostaje nienaruszona. Zawsze szukamy rozwiązań, które łączą funkcjonalność i korzyści ekonomiczne (stąd tak duża popularność fotowoltaiki). Pod tym względem, ważnym obszarem jest system ogrzewania domu. Rachunki, które regularnie płacimy za energię cieplną stanowią wysoki procent domowego budżetu.
Idealnym narzędziem do prognozowania kosztów związanych z ogrzewaniem domu i ich optymalizacją jest przeprowadzenie charakterystyki energetycznej budynku. Takie świadectwo daje nam przejrzysty ogląd na to jak eksploatacja naszego domu wpłynie na środowisko i nasz portfel.
Czym jest charakterystyka energetyczna budynku?
Charakterystyka energetyczna jest zbiorem danych i wskaźników energetycznych budynku (lub jego części). Określają one całkowite zapotrzebowanie na energię niezbędną do użytkowania obiektu zgodnie z przeznaczeniem.
W tym miejscu warto podkreślić różnicę między charakterystyką a efektywnością energetyczną. Drugi wskaźnik określa stopień przygotowania budynku do zapewnienia komfortu jego użytkowania zgodnie z przeznaczeniem przy jednoczesnym możliwie najniższym zużyciu energii. Można śmiało stwierdzić, że rzetelna ocena charakterystyki energetycznej budynku jest krokiem w kierunku poprawienia jego efektywności.
Co to jest świadectwo charakterystyki energetycznej budynku?
Świadectwo charakterystyki energetycznej budynku zawiera przede wszystkim dane identyfikacyjne obiektu lub jego części (m. in. adres, kubatura, powierzchnia użytkowa, rok budowy). W dalszej części świadectwa możemy znaleźć bardziej szczegółowe informacje (m.in. temperaturę wewnątrz pomieszczeń, rodzaj i parametry instalacji).
Otrzymując taki certyfikat, nasza uwaga skupia się jednak w pierwszej kolejności na newralgicznej części dokumentu – wskaźnikach energetycznych. Wyróżnia się trzy podstawowe parametry:
- Wskaźnik EP – to wartość rocznego zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną, pochodzącą głównie z kopalnych surowców energetycznych (węgla, gazu, ropy naftowej). Na wysokość tego parametru składa się energia wykorzystana do ogrzewania, wentylacji i przygotowania ciepłej wody użytkowej. Wskaźnik EP nie odzwierciedla faktycznego zużycia energii na potrzeby domu i zależy głównie od rodzaju wykorzystywanego paliwa. Ma on znaczenie jedynie w kontekście ekologii.
- Wskaźnik EK – określa poziom zapotrzebowania na energię końcową, którą nabywamy drogą zakupu. We wskaźniku tym bilansowane są straty energii wynikające głównie ze sprawności urządzeń grzewczych, przesyłu czynnika grzewczego czy też niedokładności regulacji. Jest to wskaźnik przydatny podczas szacowania przyszłych kosztów ogrzewania domu.
- Wskaźnik EU – określany jako wskaźnik zapotrzebowania energii „netto”. Odzwierciedla poziom traconej energii przenikającej przez przegrody budowlane (ściany, okna, dach) uchodzącej z wentylacją i zużywanej na potrzeby c.w.u., jak też zyski energetyczne z nasłonecznienia, od przebywających w domu ludzi, oraz wytwarzanej przez inne urządzenia domowe. Jest to parametr, który najlepiej precyzuje energochłonność budynku.
Charakterystyka energetyczna budynku a WT 2021
Dane wynikające z charakterystyki energetycznej budynku mają bezpośredni związek z najnowszymi wytycznymi technologicznymi dla budynków (WT 2021). Dlaczego? Otóż jednym z obszarów regulowanych przez WT 2021 jest zapotrzebowanie na energię budynku, pochodzącą ze źródeł nieodnawialnych (wskaźnik EP). Na przestrzeni ostatnich czterech lat normy zostały zaostrzone i najprawdopodobniej kolejne lata przyniosą kolejne zmiany. Obecnie, maksymalne wartości wskaźnika EP wynoszą:
Rodzaj budynku | WT 2017 | WT 2021 |
Budynek mieszkalny, jednorodzinny | 95 kWh | 70 kWh |
Budynek mieszkalny, wielorodzinny | 85 kWh | 65 kWh |
Budynek zamieszkania zbiorowego | 85 kWh | 75 kWh |
Budynek opieki zdrowotnej | 290 kWh | 190 kWh |
Budynki gospodarcze i produkcyjne | 90 kWh | 70 kWh |
W jaki sposób spełnić wymagania WT 2021? TUTAJ znajdziesz wszystkie niezbędne informacje na temat obowiązujących wytycznych technologicznych.
Kto może wystawić certyfikat energetyczny?
Dokumentem prawnym, który reguluje kwestie związane z certyfikatami energetycznymi jest Ustawa z dnia 29 sierpnia 2014 roku o charakterystyce energetycznej budynków. Wg rozporządzenia certyfikat mogą wystawiać osoby spełniające poniższe warunki:
-
- Mają zdolność do czynności prawnych i nie były karane.
- Ukończyły studia magisterskie (jakiekolwiek) albo studia inżynierskie na kierunkach: architektura, budownictwo, inżynieria środowiska, energetyka lub pokrewnych.
- Mają uprawnienia budowlane (projektowe lub wykonawcze) w specjalności architektonicznej, konstrukcyjno-budowlanej lub instalacyjnej albo odbyły szkolenie o programie określonym w przepisach i zdały ministerialny egzamin, albo ukończyły na odpowiednim kierunku (architektura, budownictwo, inżynieria środowiska, energetyka lub pokrewny w zakresie audytu energetycznego na potrzeby termomodernizacji oraz oceny energetycznej budynków).
Ciekawą kwestią jest wystawianie świadectwa energetycznego przez właściciela danego budynku. Otóż prawo umożliwia inżynierowi wystawić świadectwo energetyczne własnego domu. Gdyby jednak obiekt był wznoszony z zamiarem późniejszej sprzedaży lub wynajmu, właściciel musi zamówić to opracowanie u innego specjalisty.
Świadectwo energetyczne jest ważne przez 10 lat od momentu jego wystawienia. Po tym okresie należy ponownie przeprowadzić audyt.
Czy mój dom potrzebuje świadectwa charakterystyki energetycznej?
Czy świadectwo charakterystyki energetycznej jest obowiązkowe? Powyższa ustawa określa również, które budynki wymagają świadectwa energetycznego. Od marca 2015 roku inwestorzy prywatni budujący dom na własny użytek są zwolnieni z tego obowiązku. Certyfikacja nie obowiązuje również budynków:
-
- Chronionych przepisami o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami.
- Wykorzystywanych jako miejsca kultu i/lub działalności religijnej.
- Mieszkalnych, eksploatowanych maksymalnie 4 miesiące w roku.
- Wolnostojących, których powierzchnia nie przekracza 50m².
- Przemysłowych lub gospodarczych nieposiadających instalacji zużywających energię (oprócz oświetlenie).
- Rolnych o wskaźniku EP nie wyższym niż 50 kWh/m²/rok.
Świadectwo charakterystyki energetycznej budynku – dlaczego warto?
Dlaczego warto zainwestować w certyfikat energetyczny już na etapie planowania budowy domu? Odpowiedź jest prosta. Świadectwo energetyczne to podstawa do oszczędnej eksploatacji budynku. Charakterystyka energetyczna domu doskonale wyodrębni nam obszary budynku, które wymagają poprawy.
W taki sposób, możemy zmodyfikować i wdrożyć rozwiązania, które zredukują koszty ogrzewania domu. Zazwyczaj jest to realizowane poprzez zmianę źródła ciepła lub poprawę izolacji termicznej. W perspektywie długofalowej eksploatacji budynku, takie zmiany mogą przynieść dziesiątki a nawet setki tysięcy oszczędności. Ile kosztuje audyt energetyczny? W zależności od budynku, cena takiego przedsięwzięcia wynosi od 1000 do 2500 zł. Jak widać, są to koszty, które szybko się zwrócą.
Co więcej, przeprowadzenie audytu charakterystyki energetycznej budynku jest podstawą starań o różnego rodzaju dopłaty do infrastruktury energetycznej.
Nowoczesne technologie w postaci odnawialnych źródeł energii są gwarancją wielu korzyści. Pamiętajmy jednak, że ekonomia i ekologia idą w parze tylko wtedy, gdy inwestycje są przemyślane. Świadectwo energetyczne jest doskonałym narzędziem do rzetelnej oceny potrzeb budynku i wprowadzenia zmian, które wymiernie poprawią poszczególne parametry.